Viering 75 (+2) Jaar Vrijheid. Tholen en Sint Philipsland
In het weekeinde van 10 en 11 juni 2022 plaatsen wij een banner ter grootte van 3,5 x 2 meter op het evenemententerrein Oesterputten. Met hierop foto’s van een aantal gebeurtenissen op Sint Philipsland en Anna Jacobapolder.
Hieronder vindt u de foto’s en bijschriften in een leesbaar formaat.
^ Het oude De Sluis. Alle huizen (meest arbeiderswoningen) zijn tussen 1943 en 1944 afgebroken door de Duitsers. Voor een vrij schootsveld, en om nog meer verdedigingswerken te kunnen bouwen. Het gebied rondom de Veerhaven werd zo een Spergebied, niemand mocht daar komen. Foto: De Loane en de Rijke buurt.^ Lente 1944. Inundatie van Anna Jacobapolder. De oude polder bleef deels bespaard, en het dorp Sint Philipsland helemaal. Vanaf dat moment woonden er ten westen van de Bruintjeskreek vrijwel geen burgers meer, zij konden pas veel later terugkeren. Foto: Langeweg richting Lageweg. Rechtsachter: het oude Frederiksburg.^ Verdedigingswerken rondom de Veerhaven. Er waren vele bunkers en munitieopslagplaatsen. Foto: Tot op de dag van vandaag is dit restant te zien: de fundering van luchtafweergeschut (FLAK: Flug Abwehr Kanone). Op het andere havenhoofd zijn er nog restanten van een tobroek.^ 17 september 1944. Slag om Arnhem. Als voorbereiding vernietigen geallieerden zoveel mogelijk luchtafweergeschut op de aanvliegroutes tussen de kust en Arnhem / Nijmegen. Foto: Links Bruinisse, rechts Anna Jacobapolder. Veerhaven (1), Rijksweg (2) Sluisweg (3).^ 17 september 1944. Slag om Arnhem. Geallieerde vliegtuigen boven Sint Philipsland.^ Met de laatste operatie van de slag om de Schelde (operation Suitcase) worden Essen, Wouwse Plantage, Bergen op Zoom en Steenbergen bevrijd. Ook Tholen en Sint Philipsland, op 4 november 1944.^ De bevrijding van Sint Philipsland verliep zonder slag of stoot. Bij het Zijpe aangekomen, zagen de Canadezen diverse Duitse oorlogsschepen in de vluchthaven van Bruinisse liggen. Eerst met tanks (op de dijk), vlak daarna met mortieren (achter de dijk) zijn die schepen beschoten. Eén schip werd vol geraakt, twee andere zijn door de Duitsers zelf tot zinken gebracht.^ Hier ziet u een “artist impression” van het gebeuren. De verslaglegging hierover werd met name in de Canadese pers gebruikt als propaganda. Ook “De Vliegende Hollander” maakte er melding van.^ Sint Philipsland werd bevrijd op 4 november 1944. Vanaf dat moment gebruikten onze bevrijders de watertoren aan de Sluisweg, hoek Langeweg als uitzichtpunt naar Schouwen-Duiveland, dat pas op 8 mei 1945 bevrijd werd. Vanaf de watertoren werden beschietingen aangestuurd. Deze watertoren (een “broertje” van de watertoren bij het dorp Sint-Philipsland) was dus een doorn in het oog van de Duitsers. Met een aanval vanuit Bruinisse hebben zij deze watertoren opgeblazen. ^ Op 23 januari 1945 landde een Duitse patrouille vlak bij de watertoren (1), op de locaties (3) en (6). Het doel was de watertoren op te blazen. Daarin zijn ze geslaagd. Gevechtshandelingen vonden plaats tot aan Hof Rumoirt (5). Daarbij zijn zeven geallieerden omgekomen, waaronder Piet Avontuur.^ Het Kompas, de basisschool in Anna Jacobapolder, heeft het monument voor Piet Avontuur geadopteerd. Jaarlijks herdenkt de bovenbouw van de school de gebeurtenissen.^ Het monument is ter nagedachtenis aan alle gesneuvelden. Piet Avontuur, Marie Andrzej Poniatowski, Bronislaw Powalka, Boleslaw Podedworny, Percy Thomas Baugh, Eric Francis Bell, Karel Snijders. Locatie: begraafplaats Langeweg, iets ten westen van de kern Anna Jacobapolder.
